23 فوریه 2022- بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و دیابت نوع 1 زمانی ایجاد می شوند که افراد دارای استعداد ژنتیکی خودایمنی با چیزی در محیط مواجه شوند که سیستم ایمنی آنها را تحریک کند تا به بدن خود فرد حمله کند. دانشمندان در شناسایی عوامل ژنتیکی که افراد را در معرض خطر قرار می‌دهند پیشرفت زیادی کرده‌اند، اما ثابت شده است که کشف محرک‌های محیطی سختتر است.
محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس، کشف کرده‌اند که عفونت ویروسی می‌تواند فرآیند مخربی را به راه بیاندازد که مدت‌ها پس از رفع عفونت، به خودایمنی منجر شود. محققان تأثیر عفونت ویروسی را بر سلول‌های T، گروهی از سلول‌های ایمنی که نقش کلیدی در بسیاری از شرایط خودایمنی دارند، بررسی کردند. در این مطالعه که بر روی موش ها انجام شد، محققان نشان دادند که روزئولوویروس[1] تیموس موش - اندامی که در آن سلول های T خود تخریبی غربالگری شده و از بین می روند - را آلوده می کند و روند غربالگری را در تیموس مختل می کند. ماه‌ها پس از عفونت، موشها دچار یک بیماری خودایمنی معده می‌شوند که توسط سلول‌هایT خود تخریبی، هدایت می‌شود.
این مطالعه که در 28 فوریه در مجله پزشکی تجربی منتشر شد، روش ایجاد خودایمنی توسط ویروس را که قبلاً ناشناخته بود، توصیف می کند. علاوه بر این، نشان می‌دهد که روزئولوویروس‌های انسانی، از خویشاوندان نزدیک روزئولوویروس موشی، به عنوان علل احتمالی خودایمنی در افراد نیاز به بررسی دارند.
نویسنده ارشد این مقاله دکتر وین ام. یوکویاما، استاد تحقیقات آرتریت، گفت: پیدا کردن مقصر جنایتی که هرگز حتی در صحنه جنایت نبوده، بسیار سخت است. ما به عنوان پزشک، اغلب به طور مستقیم به بافت بیمار نگاه می کنیم و اگر هیچ ویروسی پیدا نکنیم، به این نتیجه می رسیم که این بیماری توسط ویروس ایجاد نشده است. اما در اینجا وضعیتی داریم که در آن یک ویروس به طور کامل آسیب خود را در جای دیگری وارد می کند. این ویروس به تیموس می رود، جایی که سلول های T تحت فرآیندی قرار می گیرند تا سلول های مفید برای دفاع ایمنی انتخاب و اجازه ی ورود به خون را بیابند و از شر سلول های T که بسیار احتمال دارد به بافت های بدن آسیب بزنند، خلاص شوند. آنچه ما دریافتیم این است که کل این فرآیند، که به آن تحمل مرکزی(central tolerance) می گویند، تحت تأثیر قرار می گیرد. سلول‌های T که نباید تیموس را ترک کنند، خارج می‌شوند و ماه‌ها بعد در معده ظاهر می‌شوند و باعث ایجاد یک بیماری خودایمنی در محلی می‌شوند که هرگز به ویروس آلوده نشده است.
روزئولوویروس های انسان و موش از خانواده هرپس ویروس ها هستند. در افراد، روزئولوویروس ها باعث بروز روزئولا می شوند، یک بیماری خفیف در دوران کودکی که سبب چند روز تب و بثورات پوستی می شود. اکثر افراد در زمان شروع مهدکودک حداقل به یک روزئولوویروس آلوده شده اند. مانند سایر ویروس های هرپس، روزئولوویروس ها باعث عفونت های مادام العمر می شوند، اگرچه این ویروس به حالت خاموش در بدن باقی می ماند و به ندرت علائمی را پس از عفونت اولیه ایجاد می کند.
دانشمندان مدت‌ها گمان می‌کردند که روزئولوویروس‌ها ممکن است با خودایمنی مرتبط باشند. اما وجود ویروس ها در همه جا، بررسی چنین ارتباطی را دشوار می کند. سخت است که به دنبال تفاوت بین افراد آلوده و غیر آلوده باشید، در حالی که تقریباً همه افراد در اوایل زندگی به ویروس ها آلوده می شوند.
در عوض، نویسنده اول این مقاله دکتر تارین بیگلی، رزیدنت روماتولوژی کودکان، و همکارانش روزئولوویروس موشی را مطالعه کردند، ویروسی که اخیراً کشف شده است و سلول‌های تیموس و T موشها را در طبیعت آلوده می‌کند. محققان موش های تازه متولد شده را با این ویروس آلوده کردند. دوازده هفته بعد، همه موش ها دچار گاستریت خودایمنی یا التهاب معده شده بودند، با این که هیچ نشانه ای از ویروس در معده ی آنها وجود نداشت. محققان دریافتند که اگر موشها را به سرعت با درمان دارویی ضد ویروسی در چند روز اول درمان کنند، در حالی که ویروس هنوز به طور فعال تکثیر می شود، اما موش ها سه ماه بعد به گاستریت مبتلا نمی شوند. اما اگر محققان تا 8 هفتگی برای دادن یک داروی ضد ویروس به موشها صبر می‌کردند، یعنی پس از رفع عفونت فعال اما قبل از اینکه موشها علائم مشکلات معده را نشان دهند، این دارو دیگر اصلاً مفید نبود و موش ها چند هفته بعد به گاستریت مبتلا می شدند.
دانشمندان قبلا می دانستند که اگر برخی از پروتئین های ویروس، شبیه به پروتئین های طبیعی انسانی باشند، عفونت ویروسی می تواند منجر به خودایمنی شود. چرا که آنتی بادی هایی که قرار است ویروس را هدف قرار دهند در نهایت با سلول های طبیعی انسان نیز واکنش نشان می دهند. محققان دریافتند که موش‌های مبتلا به گاستریت آنتی‌بادی‌هایی علیه پروتئین‌های سلول‌های معده ایجاد کرده‌اند. اما آنها همچنین آنتی‌بادی‌هایی را علیه طیف وسیعی از پروتئین‌های طبیعی مرتبط با سایر شرایط خودایمنی ایجاد کرده بودند. علاوه بر این، آنها سلول‌هایT زیادی داشتند که پروتئین‌های طبیعی بدن را هدف قرار می‌دادند، و تغییرات دیگری در جمعیت سلول‌های T رخ داده بود که سیستم ایمنی را به سمت خودایمنی سوق می‌داد.
دکتر بیگلی گفت: ما فکر نمی‌کنیم گاستریت خودایمنی نتیجه تقلید مولکولی باشد، زیرا ما چنین پاسخ اتوآنتی‌بادی گسترده‌ای را مشاهده کردیم. این مشاهده که موش های آلوده علاوه بر اتوآنتی بادی های ضد معده، اتوآنتی بادی های مختلفی تولید کردند، نشان می دهد که عفونت روزئولوویروس موشی در اوایل زندگی باعث ایجاد نقص گسترده ای در توانایی بدن برای جلوگیری از هدف قرار دادن پروتئین های خودی می شود. به همین دلیل است که ما مطالعات خود را بر روی تأثیر عفونت بر تحمل مرکزی متمرکز کردیم تا تقلید مولکولی. گام بعدی بررسی این موضوع است که آیا فرآیند مشابهی در افراد رخ می دهد یا خیر.
دکتر یوکویاما گفت: بیماری خودایمنی انسان نیز ممکن است از طریق عفونت ویروسی رخ دهد که از بین می‌رود اما آسیبی را در جایی باقی می‌گذارد که می‌تواند باعث خودایمنی شود. اما اگر چنین است، باید عامل دیگری وجود داشته باشد که برخی افراد را در برابر اثرات خودایمنی عفونت روزئولوویروس مستعدتر می‌کند که ما هنوز آن را کشف نکرده ایم، زیرا تقریباً همه افراد آلوده هستند، اما بیشتر مردم به بیماری‌های خودایمنی مبتلا نمی‌شوند. این موضوع واقعاً مهم است و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
منبع:
https://www.newswise.com/articles/new-way-viruses-trigger-autoimmunity-discovered